Korte beschrijving van de bunker
|
- Uitwendige kenmerken.
-
De camouflage van de bunker is deze van een ruw stenen uiterlijk, beter gekend onder zijn technische naam, Tyrolien Mamelonné.
-
Origineel was hij geverfd met een lichtbruine grondverf waarop donkerder groene en bruinere kleurvlekken waren op aangebracht. Deze kleurvlekken zijn nog altijd zichtbaar aan de binnenzijde van het schietgat.
- Het schietgat zat verborgen achter een metalen valluik van 0.96m x 0.47m (BxH).
- De toegangsput was uitgemetst in baksteen met een bodem in beton waarin een sterfput met metalen rooster was voorzien.
- In het originele bestek is er sprake van een metalen ladder van 0.70m in deze toegangskuil. In praktijk is dit zeker vervangen geweest door een aantal stijgijzers.
- Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
- De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
- In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
- 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
- Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
- 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
- Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
- 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
- Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
- Allicht is het perceel met de bunker er op nooit echt afgescheiden geweest met afsluiting of draad van de rest van de kouter waarvan hij werd onteigend.
- De bunker was vrij sterk ingewerkt in de helling van het terrein en diende zo weinig mogelijk af te steken tegen de rest van de omgeving, onder andere door de toegepaste camouflagekleuren. Het was zeker nooit de bedoeling de bunker te gaan accentueren of te laten opvallen in het landschap.
-
Structuur.
-
De bunker heeft één mitrailleurkamer en een sas.
-
Opmerkingen.
-
Het is een achterliniebunkertje op Muntekouter. Deze achterlinie sluit praktisch aan bij de steunlinie tussen steunpunt Semmerzake en Muntekouter.
-
Zo is het bunkertje gelegen tussen D11 (545 m) en Mu25 (350 m).
-
Het bunkertje bevindt zich wel op de rand van een vrij grote helling en heeft daardoor een groot vuurbereik richting Baaigem Molen.
-
Hij stond in hoek opgesteld met het ondertussen gesloopte bunkertje D11 op Schelderode zodat ze samen een groter schootsbereik en zichtsveld hadden.
-
Origineel had hij op zijn chardome ook merktekens voor exact de richting van de voor hem in zijn schootsbereik liggende bunker A20 (1125 m) en bunker A21 (835 m).
-
De mitrailleurkamer was standaard voorzien voor de opstelling van een maximmitrailleur. Daarnaast was de bunker ook uitgerust voor de opstelling an een Browning FM30 mitrailleur. Wel belangrijk om op te merken is dat de twee bakjes op het nog aanwezige chardome verdwenen zijn zodat het blijkt een standaard chardome te zijn, zonder de aanpassingen nodig voor FM30 mitrailleur. Het schietgat heeft heel duidelijk de uitsparing nodig voor het plaatsen van het houten blok voor de derde poot van de driepikkel.
-
Voor de bouw van de bunker werd een stuk landbouwgrond onteigend van 1 are 6 ca aan de westelijke kant van een groter perceel Baaigem, unieke sectie, kadastraal perceel 805.
-
Om het onteigende perceel voor de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, was er een strook voorzien van 2 meter breed tussen het onteigende perceel en de weg Makkegem genaamd. Dit verliep voor enerzijds 22.50 meter op de westelijke grens van perceel 805 en nog eens 67.50 meter op perceel 806.
-
Deze zelfde strook werd eveneens voor een periode van 8 maanden na het tekenen van de akte uitgebreid tot een breedte van 5 meter om de bouw van de bunker Mu23 mogelijk te maken. Hiervoor werd "geen" gebruik gemaakt van de wegel die nu nog voor de bunker loopt en dit geschiede door het verbreden van voorgaande strook van 2 meter tot 5 meter breed op dezelfde 2 percelen 805 en 806.
-
Merkwaardig genoeg heeft men voor alle onteigeningen en erfdienstbaarheden op perceel 805 en voor de erfdienstbaarheden op perceel 806 2 totaal gescheiden aktes gemaakt ondanks dat ze beiden tot exact dezelfde familie zijn gericht.
-
Wel is leuk om op te merken dat de akte spreekt over het gebruik van de rand van deze percelen naast de kloof die daar bestond en gekend zou zijn geweest als "Den Dieperik".
-
Beide aktes waren opgesteld naar de landbouwersfamilie De Block - Van de Sijpe en kinderen. De akte was opgesteld aan de weduwe Maria Van De Sijpe en kinderen gezien Cyrille De Block reeds was overleden. Dit waren landbouwers te Schelderode.
-
Hun kinderen die ook deel uitmaakten van de betrokkenen in de akte waren deels nog thuis wonende of woonden te Munte of te Baaigem.
-
Beide aktes werden getekend voor akkoord op 27 mei 1940.
-
De akte voor perceel 805 (onteigening en erfdienstbaarheden) werd verleden voor de som van 1150 BEF en omvatte tevens een clausule voor een jaarlijkse intrest op dit bedrag van 5% wat neerkwam op 57.50 BEF per jaar.
-
De akte voor perceel 806 (alleen erfdienstbaarheden) werd verleden voor de prijs van 200 BEF en omvatte eveneens een clausule voor een jaarlijkse intrest van 5% wat in dat geval neerkwam op 10 BEF per jaar.
-
In de aktes werd specifiek de clausule opgenomen dat de wegel die nu nog voor de bunker loopt ten allen tijde bruikbaar zou blijven om te gebruiken door de lanbouwersfamilie De Block - Van De Sijpe voor hun landbouwactiviteiten. Dit wegeltje verbindt nog altijd op een leuke manier Makkegem op onverharde gedeelte van de Torrekensstraat tussen Mu20 en Mu19.
- Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
- Het originele perceel 805 kreeg na de oorlog in eerste instantie omwille van de onteigening geen nieuwe opdeling of kadastrale index.
-
Op het huidige kadaster is dit ondertussen wel gebeurd. Zo is er enerzijds het ooit onteigende perceeltje (beperkt tot de betonnen randen van de bunker Mu23), heden aangeduid als perceel 805a. De rest van het originele perceel 805 is dan perceel 805b geworden.
-
In 1962 stond het bunkertje nog altijd als niet verkocht op de lijsten van het kadaster. De kans dat dit ondertussen al zal zijn veranderd is nihil tot onbestaande. Dit bunkertje zal dan ook allicht nog altijd te koop worden aangeboden.
-
Het bunkertje zijn schietgat is nog altijd dichtgemetst. Zijn toegang is vrij ruim open gemaakt.
-
Op het eerste zicht draagt het bunkertje geen sporen van strijd, toch zijn er aan de binnenzijde van het toegangssas enkele inslagen te zien die mogelijks van kogels kunnen zijn. Mogelijks is veiligheidshalve door de doortrekkende eerste Duitsers toch met een kort salvo betreden om zeker te zijn dat er geen soldaten meer inzaten.
-
Voor de rest is deze bunker waarvan het schietgat nog afgesloten is en de toegang beperkt vrijgemaakt aan de binnenzijde nog vrij intact.
-
Hoe een oud vervallen elektrisch fornuis weet tot in deze bunker te sukkelen mag dan wel opnieuw een raadsel zijn. Je kan het volgens mij amper in of uit de bunker krijgen zonder het vel op je vingers er bij in te schieten...
-
Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject E terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 40.209,92 Bef gekost hebben.
-
Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 40.459,92 Bef hebben gelegen.
-
Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
|
Voorstudie bij dit bunkertje op de achterlijn van Muntekouter. Hij ligt vlak tegen een nog bestaande officiële wegel die Makkegem verbindt met de Torrekensstraat tussen Mu19 en Mu20. |
|
|
Detail bij dezelfde voorstudie. |
|
|
Schets horende bij de aktes opgesteld voor deze bunker. Wat heel merkwaardig is, is dat men niet de officiële wegel die voor de bunker liep heeft gebruikt als permanente of tijdelijke erfdienstbaarheden. De wegel liep allicht ook wel wat lager dan dit nu het geval is. Er staat in de aktes specifiek dat de erfdienstbaarheden op de rand boven het dieper liggende gedeelte dienden te lopen. |
|
|
Terreinschets horende bij dit kleine 1 kamers mitrailleurbunkertje. |
|
|
Grondplannetje van dit bunkertje. |
|
|
Langsdoorsnede AB bij bovenstaand grondplan |
|
|
Dwarsdoorsnede CD bij bovenstaand grondplan. Ook dit bunkertje had wel degelijk ook nog een metalen rooster boven de kuil van de toegangsput. |
|
|
Actuele kadasterschets anno 2015 van dit bunkertje. Het ooit onteigende perceeltje beperkt op de grenzen van het beton van de bunker, kreeg kadasternummer 805a. De rest van het originele perceel 805 werd perceel 805b.
Het bunkertje stond in 1962 nog altijd te koop van de Belgische staat. Er is weinig kans dat ondertussen dat status reeds gewijzigd zou zijn.
|
|
|
Luchtfoto van Google Earth anno 2007. Het bunkertje stond toen vrij kaal en duidelijk zichtbaar vanuit de lucht. |
|
|
Vooraanzicht op het bunkertje anno 1995. Toen zat het, zeker aan zijn voorkant en het toegangssas, sterk verborgen achter wilde begroeiing. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Rechter zijkant met het oreillon uit dezelfde periode. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Het betreft een bunkertje dat vrij gemakkelijk kan teruggevonden worden. Het staat eigenlijk toch altijd nogal vrij goed in het zicht op een vrij sterke helling in het terrein. (Foto: Collectie David Vervust) |
|
|
Zicht vanaf het kruispuntje op het uiteinde van Makkegem. (Foto: Collectie David Vervust) |
|
|
Vooraanzicht waarbij de bunker als geheel vrij verstoken zat achter begroeiing, we zijn ondertussen 2006 - 2007. |
|
|
Het nog altijd dichtgemetste schietgat. |
|
|
Rechter zijkant met het oreillon. Dit bunkertje zit wel letterlijk sterk ingewerkt in de helling van het terrein. |
|
|
Rechter zijkant en achterzijde. |
|
|
Achterzijde en linker zijkant. De toegangskuil lijkt nog vrij intact maar wordt zwaar versperd door een ondertussen uit de kluiten gewassen boom in de kuil. |
|
|
Detail van de toegang. Deze is vrij maar als je het van hier ziet toch ook maar gedeeltelijk (zeker voor minder dan de helft van de hoogte van het deurgat). |
|
|
Als je goed kijkt zie je naast de toegang nog een ingebijteld nummer 111. De betekenis van deze nummers is ook mij nog nooit bevestigd. Persoonlijk vermoed ik dat het mogelijks iets te zien heeft gehad met het opnieuw te koop aanbieden van de bunkertjes. Ik vermoed dat ze op dat moment op het kadaster nog weinig weet zullen gehad hebben van de gekende bunkernummers. |
|
|
Zicht van uit het toegangssas op de weg Makkegem. |
|
|
Binnenblik op het sas. Merkwaardig genoeg blijkt de bunker hier enkele projectielinslagen te hebben.
Ook hier hebben doortrekkende Duitse troepen allicht toch maar het zekere voor het onzekere genomen en mogelijks kort naar binnen gevuurd in de bunker alvorens hem te betreden. Dit om zeker te zijn dat er toch niemand meer van Belgische kant was in achtergebleven.
|
|
|
Blik naar de binnenzijde van een bunkertje dat in het verleden allicht door kinderen is gebruikt als kamp. |
|
|
Hoe dan opnieuw toch een oud fornuis weet tot in dit bunkertje te geraken, mag alleen God weten. Dus opnieuw zeer jammer dat een fraai structuurtje op die manier toch weer ontsiert dient te worden. |
|
|
Ondanks dat het chardome geen bakjes draagt voor de driepikkel van een Browning FM30 op te stellen, heeft deze chardome deze wel degelijk gehad. Aan de binnenzijde van het schietgat, is nog altijd de uitsparing te zien waar origineel een houten blok zat met een beugel om de derde vooruitgestoken mitrailleurpoot vast te klemmen. |
|
|
Bij een laatste bezoekje in 2010 had men blijkbaar ook al vuur gemaakt aan de binnenzijde waardoor er ook al heel wat roet aan de muren kleeft. |
|
|
Het betreft nochtans een leuk bunkertje dat gemakkelijk bereikbaar is tijdens bunkerwandelingen op Muntekouter.
Leuke foto waarbij hij nog onder een laagje sneeuw steekt.
|
|
|
Mooie sfeerfoto. (Foto: Collectie David Vervust)
|
|
|
| |
|
